Idea rozwoju cz. 12
Udoskonalenie w znaczeniu absolutnym i postępowym polega na połączeniu różniczkowania z przystosowaniem. W tym znaczeniu udoskonalenie jest to wyższe przystosowanie organizmu przez wyższy stopień różniczkowania. Tylko według tej miary oceniać możemy postępy rodowe istot żyjących według stopnia ich udoskonalenia i tylko w tym rozumieniu wolno nam mówić o rozwoju organizmów. Gdy O. Schmidt twierdzi, że […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 11
Takie przystosowanie wsteczne może nieraz w danych okolicznościach umożliwić utrzymanie gatunku, choćby w odmiennej postaci, podczas gdy organizacja wyższa musiałaby zginąć. W warunkach takich doskonałość względna w znaczeniu przystosowania zyskuje przewagę nad doskonałością bezwzględną. Różniczkowanie samo przez się nie jest także równoznaczne z doskonaleniem. Gdy np. między członkami jednej zwierzęcej kolonii nastąpił taki podział pracy, […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 10
Większą jeszcze niż dla zwierząt posiada wagę zdolność psychicznej reakcji dla człowieka, którego całą działalność umysłową można z biologicznego punktu widzenia określić jako przystosowanie rodu ludzkiego do naturalnych warunków jego egzystencji. Jak mieszczańscy ekonomiści teoretycy wolnej konkurencji mylnie uważali społeczne przystosowanie jako równoznaczne z udoskonaleniem widząc w nim wyraz harmonii interesów ekonomicznych, tak i wielu […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 9
Przystosowanie przez rozradzanie jest najobfitszym źródłem postępu organicznego. Jest ono nie tylko „pośrednim przystosowaniem przez dziedziczenie zdolności” lecz rodzenie, zapładnianie i łączna z tym dziedziczność wytwarzają nowe warunki przystosowania dla każdego rodzaju organizmów. Kwestia dziedziczności używania i nieużywania narządów, która dzięki studiom Galtona, Weissmanna i Wallace’a wstąpiła w fazę bliższą ostatecznego rozwiązania, ma ogromne znaczenie […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 8
Co się tyczy przystosowania przez odżywianie, to zawierają się w nim funkcje przemiany materii, wzrostu i zewnętrznego kształtowania się. Zależy ono od otoczenia, w jakiem dany organizm żyje, a na nie składają się zewnętrzne fizyczne i organiczne siły przyrody. Klimat, pogoda, powietrze, woda, ziemia, stan tempera tury, świat roślinny i zwierzęcy danej miejscowości krępują i […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 7
Drugim ważnym składnikiem rozwoju jest przystosowanie. Przez przystosowanie rozumie się powszechnie zdolność organizmu zachowywania się odpowiednio do danych warunków życiowych celem utrzymywania swej egzystencji lub wzbogacenia jej. Haeckel stawia przystosowanie na równi z dziedzicznością, przy czym przystosowanie wiąże z funkcją odżywiania, a dziedziczność z funkcją rozrodczą. Na to należy nadmienić, że przystosowanie jest pojęciem ogólniejszym, […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 6
Zasada różniczkowania rządzi życiem technicznym i duchowym tak samo jak fizycznym. Pierwotnemu człowiekowi służy krzemień jako pierwotne, najprostsze narzędzie do wszystkich czynności technicznych: krajania, tłuczenia, piłowania, kopania, skrobania, ciskania itd. Z tego pierwotnego praktycznego narzędzia stopniowo przy współczesnej zmianie materiału i kształtu wytworzyły się przez różniczkowanie najprostsze maszyny, nóż, młot, świder, szpadel itd. Z nich […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 5
Dopiero wtedy zrozumiemy ustrój ciała, gdy wyśledzimy oddzielne fazy w dziejach jego rozwoju. Każde rozwinięte ciało było pierwotnie komórką a raczej dwiema komórkami, ojcowską komórką nasienną i macierzyńską komórką jajkiem, które się połączyły w akcie rozrodczym dla wytworzenia jednej komórki zapłodnionej, zdolnej do rozwoju. Ta komórka jest przez pewien czas jednorodnym czynnikiem wszystkich funkcji życiowych, […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 4
Zasadzie różniczkowania podlega wszelkie życie zarówno organiczne, jak ekonomiczne i umysłowe. Z niej bierze początek ta nieskończona rozmaitość zjawisk i to wciąż zmienne widowisko życia przyrody i ludzkości. Do najciekawszych i najbardziej pouczających przykładów istoty różniczkowania zaliczamy wzrost ciała ludzkiego. Dokładnie już ukształtowane ciało rozkładamy na rozmaite systemy narządów spełniających różne funkcje życiowe. Te systemy […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju
Idea rozwoju cz. 3
Idea rozwoju stanowi klucz do pojmowanie przyrody w jej całokształcie. Jednorodne dzieje przeistaczania i kształtowania się gatunków roślinnych i zwierzęcych oraz ras ludzkich odsłonił przed naszym umysłem Karol Darwin przez swe ścisłe indukcyjne badania. Wykazał pochodzenie form organicznych i ich przetwarzanie się w czasie na zasadzie przetrwania w walce o byt najlepiej uposażonych gatunków. Krótko […]
Kategoria: Darwinowska idea rozwoju