Idea rozwoju cz. 4

Zasadzie różniczkowania podlega wszelkie życie zarówno organiczne, jak ekonomiczne i umysłowe. Z niej bierze początek ta nieskończona rozmaitość zjawisk i to wciąż zmienne widowisko życia przyrody i ludzkości.

Do najciekawszych i najbardziej pouczających przykładów istoty różniczkowania zaliczamy wzrost ciała ludzkiego. Dokładnie już ukształtowane ciało rozkładamy na rozmaite systemy narządów spełniających różne funkcje życiowe. Te systemy – mianowicie nerwowy, mięśniowy,  kostny i t. p. można w dalszym ciągu rozbierać, póki nie dojdziemy do mikroskopijnie małych tkanin i komórek, z których cały organizm się składa. Te komórki, niby pierwiastki organiczne, różnią się między sobą wielkością, kształtem, barwą i wewnętrzną budową, tak że głębokie badanie porównawcze zdołałoby wyświetlić pierwotną jednorodność komórek. Odpowiednio do ustroju organów, w których w skład wchodzą, rozmaite rodzaje komórek mają różny kształt. Zachodzi różniczkowanie organiczne, które ze względu na czynnościowe różnice nazwano fizjologicznym podziałem pracy.