Darwinowska idea rozwoju Archive

Pierwotne dzieje rodziny cz. 3

Ta bezładność nie znaczy jednak, aby tam żaden porządek w stosunkach płciowych nie miał panować. „Był to bezład względny, mówi Engels, to znaczy, że późniejsze ograniczenia, wprowadzone przez obyczaj jeszcze nie istniały. Nie wynika stąd wcale, by w praktyce powszedniej miała być tylko pstra mieszanina. Życie parami do czasu nie było bynajmniej wykluczone tak samo
Category: Darwinowska idea rozwoju

Pierwotne dzieje rodziny cz. 2

Teoria historycznego materializmu Marksa widzi przyczynę podziału i ustroju społeczeństwa w sposobie wytwarzania środków do życia i ludzi, w pracy z jednej, a rodzinie z drugiej strony. „Im mniej rozwiniętą jest praca, im bardziej ograniczoną liczba jej wytworów, a zatem i bogactwa społecznego, tym większą przewagę mają w społeczeństwie związki płciowe. Porządek społeczny zawarowany jest
Category: Darwinowska idea rozwoju

Pierwotne dzieje rodziny cz. 1

Przejście od zwierzęcia do człowieka mogło się tylko w społeczeństwie dokonać. Nie można głosić, by podobne do człowieka małpy okazywały wielką towarzyskość i skłonność do zbiorowego życia, jednakże okolicznościowo łączą się one w pomniejsze gromady lub hordy. Przodkowie rodu ludzkiego musieli dzięki doborowi naturalnemu rozwinąć w sobie najwyższy stopień towarzyskości. Zdaje się jednak, że tylko
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 7

Przez działalność techniczną i logiczną powstał w umyśle z wolna i stopniowo rozwijającego się człowieka nowy świat przyrodzonych wydarzeń, w którym myt, pierwotna postać życia duchowego, panował wszechwładnie nad królestwem duszy. Wszystko to zaś wzięło początek z pierwotnego lecz decydującego faktu, że pewien gatunek zwierzęcy specjalnie w tym kierunku uzdolniony stał się zwierzęciem przyczynowym i
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 6

Prawda, że to sumienie pierwotnie obejmowało tylko mały zakres wspólnych interesów, a treść jego warunkowały przyrodzone warunki bytu; jednakże wraz z niem zrodziła się etyka hordy, punkt ogniskowy tego koła zamkniętego w wielkiej ilości kół, które stopniowo w miarę postępu historycznego i społecznego procesu coraz szersze obejmują sfery, aż całą ludzkość obejmą jednymi prawami humanitarnej
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 5

Równocześnie walka o byt przybiera postać pracy. Razem z pracą z podmiotowych zwierzęcych głosów wytwarza się przedmiotowy dźwięk mowy, słowo, jak zaznaczyli Geiger i Noiree. Słowo jest najdoskonalszym i najsubtelniejszym środkiem technicznym, związanym nierozłącznie z myślą. Nawet najwyższa idea ma pokład zmysłowy – w słowie. Słowo jednak jest pewną formą narzędzia. Myśl i mowa są
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 4

W życiu zbiorowym zwierząt wyższych spotykamy tyle ciekawych analogii, że Espinas nie mógł się powstrzymać od mówienia o moralności zwierząt, a w najbardziej towarzyskich zwierzętach widział i najinteligentniejsze. Darwin odnosi powstanie sympatii do działania doboru naturalnego, „gdyż te zrzeszenia, w których skład wchodzi najwięcej sympatyzujących członków, najpomyślniej się rozwijają i największą zostawiają ilość potomstwa”. Darwin
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 3

W następujących rzędach u robaków, małży itp. mało napotykamy przykładów zrzeszenia, podczas gdy u stawonogich widzimy silnie rozwinięte życie zbiorowe. Tutaj jednak niema już bezpośredniego organicznego polącze7iia, lecz zjednoczenie polega na stosunkach psychicznych. U pszczół, os, mrówek itp. istnie wysoko rozwinięte życie zbiorowe opierające się na instynktach, jak należy przypuszczać, do pewnego stopnia i na
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 2

Na znanym nam najniższym stopniu życia organicznego spotykamy się z jednokomórkowymi organizmami o mniej lub więcej zróżniczkowanej budowie wewnętrznej określanymi nazwą pierwotniaków lub „protozoa”. Żyją one albo w odosobnieniu, albo w skupieniu, które uważać można za najniższy stopień uspołecznienia. Niektóre wiciowce tworzą mianowicie małe kolonie zwierzęce albo też kilka zwierząt trzyma się jednej łodygi. To
Category: Darwinowska idea rozwoju

Stopnie społecznego życia cz. 1

Jakkolwiek w powyższych wywodach ustaliliśmy ciągłość tj. łączność rozwoju indywidualnego organizmu w zakresie fizycznych, technicznych i umysłowych funkcji, jednakże nie wyjaśniliśmy jeszcze procesu tworzenia wiedzy, moralności, sztuki i religii. Dopiero bowiem wyższe duchowe czyny skłaniają nas widzieć w społeczeństwie ludzkim duchową wspólność. Jako uczeni ludzie mówimy wprawdzie o historii naturalnej zwierząt, tutaj jednak chodzi o
Category: Darwinowska idea rozwoju